ของกินที่ฮอกไกโด แหล่งผลิตอาหารบนพื้นดิน และในทะเลของญี่ปุ่น

ของกินที่ฮอกไกโด

ใครเป็นนักกินจะต้องหลงรัก เกาะฮอกไกโด ซึ่งเป็นที่รู้กันนะคะว่าของอร่อยของญี่ปุ่นส่วนหนึ่ง มีโรงงานและการผลิตอยู่ที่เกาะฮอกไกโด
Picture of ม.ล.อัจฉราพร สุขสวัสดิ์​
ม.ล.อัจฉราพร สุขสวัสดิ์​

เผยแพร่: 24 พ.ย. 2560

แชร์บทความนี้
Picture of ม.ล.อัจฉราพร สุขสวัสดิ์​
ม.ล.อัจฉราพร สุขสวัสดิ์​

เผยแพร่: 24 พ.ย. 2560

แชร์บทความนี้

เกาะฮอกไกโด คือพื้นที่ตอนบนสุดของญี่ปุ่น เป็นพื้นที่การเกษตรและกสิกรรมที่ดีมาก ซึ่งไม่เพียงแต่มีการปลูกพืชผักมากมายเท่านั้น

ฮอกไกโดยังเป็นแหล่งเลี้ยงสัตว์ เช่น วัวนม และแกะ ซึ่งให้ทั้งนมสด และนำมาแปรรูปเป็นเนย และชีส ส่งไปขายทั่วญี่ปุ่น เกาะฮอกไกโดนั้น นอกจากเป็นแหล่งผลิตอาหารบนพื้นดินแล้ว ยังมีความอุดมสมบูรณ์ไปถึงทรัพยากรในทะเล ปลาแซลมอนก็จับได้มากที่ฮอกไกโด และยังเป็นแหล่งที่ปลาแซลมอนมาวางไข่ด้วย มหาสมุทรแปซิฟิกที่อยู่นอกเกาะฮอกไกโด มีสัตว์ทะเลชุกชุม ซึ่งอยู่กับกระแสน้ำเย็นโอยาชิโว ที่ไหลเลี้ยววนลงมาจากทวีปอเมริกาเหนือ นำหอยปูปลาจำนวนมากลงมาให้คนญี่ปุ่นได้จับกิน

อาหารทะเลอร่อยเป็นสีสันอยู่ทั่วเกาะฮอกไกโด หากเดินเมื่อย ๆ ในเกาะฮอกไกโด อาจพบคนกำลังปิ้งหอยเชลล์ขายที่ข้างทาง เขาวางฝาหอยด้านที่ติดเนื้อบนตะแกรงเหนือเตาถ่าน ราดโชยุลงไปบนเนื้อหอย ปิ้งจนร้อน พอซอสเดือดปุด ๆ เนื้อหอยก็สุก คนขายใช้มีดซอยเนื้อหอยที่ติดกับฝาให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ ยื่นให้เราพร้อมกับไม้จิ้ม 1 อัน ราคา 400 เยน ฉ่ำทั้งน้ำทั้งเนื้อ อร่อยและเพลิดเพลินไปได้ กับบรรยากาศการเดินเล่นในเกาะฮอกไกโดค่ะ ตัวอย่างเล็ก ๆ ที่เห็นอย่างนี้แหละค่ะที่ทำให้เขาพูดกันว่า… เกาะฮอกไกโด มีความอร่อยให้สัมผัสอยู่ทุกที่
เวลานั่งรถในเกาะฮอกไกโดออกไปนอกเมือง ก็เห็นทุ่งเกษตรที่ดูแล้ว ทั้งภูมิประเทศ และภูมิอากาศคล้ายกับยุโรป เพราะก็อยู่ในแนวเส้นรุ้งเดียวกับยุโรปตอนกลาง พืชพันธ์ุธัญญาหารบนแผ่นดินที่นี่ อุดมสมบูรณ์และมีสีสันไม่ต่างจากฝรั่งเศส ผู้เขียนคิดว่า หากไม่มีเกาะฮอกไกโดอาหารญี่ปุ่นจะไม่อร่อยเหมือนอย่างที่เป็นอยู่แน่นอน หรือถ้าลบเกาะฮอกไกโดออกจากแผนที่ญี่ปุ่นไปแล้ว ญี่ปุ่นจะขาดเนื้อหาแห่งความอิ่มเอมจนโหวงเหวงไปเลยทีเดียว
ว่าตามจริง การเกษตรญี่ปุ่นทั่วประเทศ ก้าวหน้ามากอยู่แล้วในรูปแบบของตนเอง ญี่ปุ่นปลูกพืช และใช้พื้นที่เพาะปลูกอย่างคุ้มค่า ที่ว่าง ๆ ข้างบ้านคนญี่ปุ่นไม่กี่ตารางเมตร เขาก็ปลูกโน่นนี่สารพัด เช่นปลูก เผือก ส้ม พลับ เกาลัด ฯลฯ ผลผลิตที่มาวางขายตามข้างทางบางแห่งนั้น ไม่ได้มาจากแหล่งกสิกรรมในพื้นที่ใหญ่เลย แต่มาจากพื้นที่ว่างข้างบ้าน ตอนเช้าที่เราขับรถผ่านหมู่บ้าน ซึ่งปลูกส้มในเกาะฮอกไกโด เห็นคนนำส้มใส่ถุงตาข่ายมาวางไว้ที่เพิงเล็ก ๆ มีหลังคาซึ่งปลูกไว้ที่ข้างถนน มีป้ายติดไว้ที่เพิงบอกว่าส้มราคาถุงละเท่าใด เช่น 400 หรือ 500 เยน แล้วก็วางกล่องใส่เงินไว้ ไม่ต้องมานั่งขาย ใครขับรถผ่าน อยากจะซื้อส้มก็จอดรถแวะลงไปหยิบถุงส้ม แล้วใส่เงินไปในกล่อง ตกเย็นเจ้าของก็มาเก็บเงินกลับบ้าน
อาหารหลัก และสำคัญของคนญี่ปุ่น คือข้าวพันธุ์ Japonica ซึ่งเป็นข้าวเมล็ดสั้น มีความเหนียวเล็กน้อย คนญี่ปุ่นปลูกข้าวขนิดนี้เป็นหลัก ทั้งนำมาหุงกิน และอาจแปรรูปไปเป็น เหล้าสาเก ขนมโมจิ และแป้งทำขนมกรุบกรอบต่าง ๆ คนญี่ปุ่นให้คุณค่าของการผลิตข้าวมาก เพราะเป็นอาหารหลักของคนทั้งชาติ ซึ่งการปลูกข้าวของคนญี่ปุ่นนั้น ในส่วนที่ผลิตข้าวในที่นา หรือเกษตรกรรมแปลงใหญ่ก็จะมีอยู่ทั่วไปทั้งประเทศ แต่ที่น่าสังเกตนั้นคือ การผลิตข้าวในพื้นที่เล็ก ๆ ของคนญี่ปุ่นก็มีกระจายอยู่ทั่วไป เราจะเห็นคนญี่ปุ่นปลูกข้าวตามซอกตึก หรือที่ว่างข้างบ้านในเมืองใหญ่ ๆ แม้ในพื้นที่เพียง 20 ตารางเมตรเขาก็ปลูกข้าวไว้กินได้ ถึงฤดูเก็บเกี่ยวจะมีรถเกี่ยวข้าวและสีข้าวคันเล็ก ๆ ไปสีข้าวตามซอกซอย ส่วนฟางข้าวก็ปั่นให้เป็นปุ๋ยให้เน่าเปื่อยไม่เผาทิ้งเหมือนบ้านเรา
วิถีชีวิตอย่างนี้ เป็นภาพที่ทำให้เห็นว่าคนญี่ปุ่นแม้จะมีฐานะดีอย่างไร เขาก็อยู่แบบพึ่งพาตัวเอง อะไรที่ทำได้ก็จะทำเอง เช่นการปลูก พืช ผัก ผลไม้ หรือแม้แต่ข้าวไว้กินเองในพื้นที่เล็ก ๆ ข้างบ้านนี้ เป็นสิ่งที่เราแทบไม่เห็นในวิสัยการปลูกข้าวที่อื่นในโลก อาจจะเห็นในเกาหลี จีน และ เวียดนาม แต่ก็ไม่ชัดเจนเหมือนที่ญี่ปุ่น เกาะฮอกไกโดนั้น เป็นพื้นที่เขาใช้ทำเกษตรกรรมแปลงใหญ่ เพาะปลูกพืชผลการเกษตร ให้ผลผลิตจำนวนมาก มีระบบเก็บเกี่ยวเหมือนกับใน อเมริกา ออสเตรเลีย
เกาะฮอกไกโด ยังเป็นพื้นที่ปลูกดอกไม้เมืองหนาวขนาดใหญ่ มองไปแล้วเห็นความตั้งใจที่คนญี่ปุ่นต้องการยกภาพงาม ๆ ในยุโรปมาไว้เชยชมในบ้านตัวเอง ให้ทัดเทียมกับยุโรป ทำให้เราได้เห็นลาเวนเดอร์สีม่วงเต็มท้องทุ่ง ไม่ต่างกับที่ Provence ทางตอนใต้ของฝรั่งเศส ใครเห็นก็ประทับใจ แต่คนญี่ปุ่นก็ไม่ได้คิดแค่ทำทุ่งลาเวนเดอร์ แล้วนำไปสกัดกลิ่นทำเครื่องสำอางอย่างที่ยุโรปทำเท่านั้น แต่คนญี่ปุ่นยังเป็นนักดัดแปลงฝีมือดี นำกลิ่นของดอกลาเวนเดอร์ไปทำเป็น Lavender Ice Cream ขายดิบขายดี กลายเป็นของกินที่ต้องห้ามพลาดที่ฮอกไกโด ใครไปแล้วไม่ได้กิน ถือว่าไปไม่ถึงฮอกไกโด
สินค้าเกษตรบางชนิดที่มีบทบาททางเศรษฐกิจมากที่เกาะฮอกไกโดคือ ข้าวโพดหวาน และมันฝรั่ง ซึ่งวัตถุดิบสำคัญ 2 ชนิดนี้ จะกลายไปเป็นวัตถุดิบสำคัญ ที่นำมาแปรรูปทั้งเป็นอาหาร และขนมหลากหลายชนิด ฮอกไกโดเป็นพื้นที่ปลูกมันฝรั่งที่สำคัญของญี่ปุ่น ข้าวโพดหวานญี่ปุ่นนั้น พัฒนาสายพันธุ์จากทวีปอเมริกาใต้ จากที่เมล็ดแข็งที่วัวเคี้ยวแทบไม่ออก ให้กลายมาเป็นสายพันธุ์ของญี่ปุ่นที่ปอกเปลือกแล้วกินดิบ ๆ ได้เลย และรสชาติที่นุ่มลิ้นหวานมัน
ผลผลิตเกษตรญี่ปุ่น ได้กลายไปเป็นขนมหลากหลายชนิด ที่สนามบิน New Chitose และสนามบิน Hakodate สำหรับคนไทยแล้ว พื้นที่ตรงใกล้ประตูเข้าเครื่องบิน เหมือนกับเป็นพื้นที่สั่งลาในการซื้อขนมของเกาะฮอกไกโดกลับบ้าน ญี่ปุ่นมีรายได้จากการขายขนมให้กับนักท่องเที่ยวอย่างเป็นล่ำเป็นสัน สำหรับนักเดินทางชาวไทยแล้ว คนไทยเรานี่แหละ เป็นสาวกขนมญี่ปุ่นตัวจริง
มีขนมบางชนิดของฮอกไกโด ได้มีบล็อกเกอร์นำมาเสนอกันในสื่อโซเชียลจนเป็นที่รู้จักแพร่หลาย ทำให้หลายคน ต้องการลิ้มลอง เมื่อมาถึงที่ต่างกระวีกระวาดหยิบใส่ตะกร้ากันไม่ยั้งมือ ร้านค้าขนมที่สนามบินยังมีป้ายกำกับถึงที่มาที่ไปของขนมเป็นภาษาไทยไว้ให้ด้วย คนไทยไปเที่ยวญี่ปุ่น จะมีรายการส้่งซื้อขนมกลับบ้านแทบทุกคน บางคนมีรูปและราคาติดมือจากเมืองไทยมาเสร็จสรรพ รับรองว่าซื้อไม่ผิดแน่ ยังสงสัยว่าคนญี่ปุ่นเอง จะรู้จักขนมที่บ้านตัวเองเหมือนคนไทยหรือเปล่านะ